Dit zijn de machtigste vrouwen van Nederland [2024]

De tijd dat mannen in het politieke, zakelijke, economische of anderszins openbare leven de dienst uitmaakten, is wel voorbij. Maar wat zijn nu eigenlijk de machtigste vrouwen van Nederland? Toen deze vraag bij ons op de redactie rondging, passeerden vele namen de revue. We besloten de zaken serieus aan te pakken en er een artikel aan te wijden.

Onze zoektocht naar de machtigste vrouwen

Uit ons onderzoek bleek dat meerdere magazines zich dezelfde vraag al eens had gesteld. Allen voor zich kwamen ze tot een toplijst met machtige vrouwen. In onze ogen waren deze lijsten echter niet afdoende. Zij gingen vaak slechts uit van één aspect van macht, bijvoorbeeld roem, vermogen, politieke macht of uitstraling op televisie. Wij vonden daarentegen dat al deze aspecten in een top 10 aan bod zouden moeten komen, om deze goed en afwisselend te maken. We gingen terug naar de tekentafel, met die ene centrale vraag: waar moeten we nu echt op letten voor zo’n lijst? Wat maakt een vrouw machtig?

Wat is macht?

Macht bestaat er in alle vormen en maten. Vaak koppelen we dit aan twee zaken: geld en roem. Een machtige vrouw zal toch immers wel rijk en bekend zijn? Of in ieder geval één van de twee… Of toch niet? Na lang nadenken moesten we constateren dat dit niet noodzakelijk het geval was. Nee, een machtige vrouw heeft eerst en vooral invloed. Zij beheerst of beïnvloed op wat voor wijze dan ook ons doen en laten Nederland. Deze invloed kan politiek zijn, of invloed in de media, economische invloed, etcetera. Met de insteek macht = invloed hadden we iets in handen waar we verder mee konden.

Waar letten we dan wel op?

Zoals gezegd: het gaat bij macht om invloed. Wie bepaalt waar wij in Nederland over praten, wat wij kopen, hoe wij denken? Nu we ons zelf de juiste vraag stelden, was het op zoek te gaan naar de antwoorden. Het bleef daarbij wel zaak om kritisch op gesuggereerde namen te blijven. Uiteraard proberen de bedrijven waar de betreffende dames werken, of de dames zelf, zich zo goed mogelijk te verkopen en hun macht en invloed misschien iets te overdrijven. Het is immers belangrijk jezelf goed te ‘vermarkten’ en je belangrijker voordoen dan je werkelijk bent. Wij hebben in ons onderzoek daar doorheen willen prikken.

De totstandkoming van de lijst

We hebben dan ook de diverse namen aan een kritisch onderzoek onderworpen. Hoewel we namelijk de verschillende voorgestelde vrouwen bewonderden, waren we ook (gezond) sceptisch naar hun daadwerkelijke impact. Al snel bleek dat een aantal personen toch niet die invloed en macht hadden die je zo op het eerste gezicht zou mogen verwachten. Die namen streepten we dan door. Na een eerste afvalronde stonden er op deze manier nog ongeveer 30 namen op ons lijstje. Aan ons vervolgens de ondankbare taak om deze lijst terug te brengen naar een top 10.

Eervolle vermeldingen

Nadat we ons dieper in de materie hadden gewerkt, was de lijst nog steeds te lang. Gelukkig maar: het old boys network lijkt door machtige vrouwen dan toch langzaam maar zeker te worden doorbroken. Nadeel hiervan was wel dat we een aantal impressionante namen niet in de top 10 konden plaatsen. Omdat we hen echter ook weer niet helemaal links willen laten liggen, volgt hier eerst een drietal eervolle vermeldingen.

Neelie Kroes

Feitelijk onmisbaar in een dergelijke toplijst. Jarenlang was deze grand dame hét toonbeeld van de machtige vrouw, die zowel in het zakenleven als de politiek een cruciale rol vervulde. Nu Kroes (1941) de leeftijd van 80 is gepasseerd, is zij zich langzaam maar zeker uit het publieke leven aan het terugtrekken. Met recht een eervolle vermelding voor deze topper.

Lieke Martens

De mondiaal geliefde Lieke Martens (1992) is hét symbool van de huidige populariteit van het vrouwenvoetbal in Nederland. Als Europees kampioene én uithangbord van het vrouwenteam van FC Barcelona inspireert zij met haar fraaie en elegante spel vele duizenden jonge meiden om ook de sport te bedrijven. Over de hele wereld prijkt haar foto op grote billboards, en op menig gala zijn de camera’s net zozeer op haar als op haar mannelijke collega’s als Messi, Ronaldo en Neymar gericht.

Vera Dijkmans

De Nederlandse vrouw met de meeste Instagram volgers is geen bekende politica, sport- of zakenvrouw, maar het model Vera Dijkmans. Veel is er niet over haar persoonlijke leven bekend, maar met meer dan 5 miljoen volgers is zij een naam om rekening mee te houden. Ter vergelijking: de nummers 2 en 3 van deze lijst zijn de bekende sterren Jutta Leerdam en Chantal Janzen, die gezamenlijk net boven diezelfde 5 miljoen volgers komen. Omdat Dijkmans voorlopig nog wat een mysterie blijft die zich buiten Instagram niet veel laat zien, blijft het voor deze keer nog bij een eervolle vermelding.

De top 10

1. Sigrid Kaag – Politiek kopstuk azend op premierschap

Dat Sigrid Kaag (1961) als vice-premier en partijleider van D66 deze lijst aanvoert, zal wel niemand verwonderen. Bij ons op de redactie waren we in elk geval behoorlijk eensgezind over de opname van Kaag in deze top 10, en zelden werd zij daarbij onder plekje 3 geplaatst.

Het is niet alleen de directe politieke invloed waar Kaag, inmiddels minister van Financiën, haar koppositie aan heeft te danken. Haar hele uitstraling, met een hoog love it or hate it gehalte, maakt van haar één van de meest aansprekende Nederlandse politici van de 21e eeuw. Gezien de vlucht die de partij onder haar leiding heeft gemaakt, mogen we stellen dat deze Rijswijkse in korte tijd een hoop invloed, macht en aanzien heeft vergaard. Bovendien is zij in het buitenland een graag geziene gast; niet voor niets was Kaag in het verleden onder andere werkzaam in hoge functies bij de Verenigde Naties.

Of Kaag ook haar droom waar kan maken om de eerste vrouwelijke premier van Nederland te worden, zal de toekomst moeten uitwijzen. Ze lijkt er alleszins alle kwalificaties voor te hebben: slim, welbespraakt en een tikkeltje gewiekst, wat in de Haagse slangenkuil een nuttige eigenschap kan zijn.

2. Herna Verhagen – Gewild bij bedrijf én politiek

Al tien jaar lang is Herna Verhagen (1966) een household name in de lijsten van de meest machtige vrouwen van Nederland. In 2012 wist zij het als eerste Nederlandse vrouw te schoppen tot CEO van een AEX-genoteerd gedrijf, namelijk PostNL. Nog altijd vervult zij deze functie, hoewel er inmiddels aan alle kanten aan haar getrokken wordt. Zo zou zij de hoogste post bij KLM kunnen gaan bekleden, en lonkt tegelijkertijd Den Haag: zij zou gepolst zijn voor een ministerpost.

Dit is allemaal ook niet zo verwonderlijk. Deze juriste drukte vanaf het begin haar stempel op het destijds tanende PostNL, waardoor het merk weer sterker in de markt kwam te staan. Door haar leidinggevende capaciteiten te koppelen aan Hollandse nuchterheid is Verhagen het toonbeeld van een sterke vrouw, en een voorbeeld dat het glazen plafond wel degelijk te doorbreken is, als je maar stevig en lang genoeg beukt.

Naast leiding over PostNL is Verhagen actief in meerdere rollen. Zo is zij commissaris bij ING en bestuurder bij Goldschmeding Foundation. Daarnaast is deze actieve vrouw bestuurder bij de VNO-NCW én in een dergelijke functie ook werkzaam bij het Concertgebouw. Maar Verhagen heeft ook het vermogen over de landsgrenzen heen te kijken: zo maakt zij deel uit van een adviesgroep voor de NAVO, die het bondgenootschap gaat adviseren op politiek-strategisch gebied. Sociaal bewogen is Verhagen tenslotte ook. Zo is zij actief in het NL2025 programma, dat aandacht vraagt voor sociale projecten. Kortom: een powerhouse van een vrouw.

3. Angela de Jong – Scherp over tv en samenleving

Angela de Jong (1976) kan niet zo’n CV als Herna Verhagen overleggen, maar toch kunnen we niet om haar heen. Deze AD-columniste met meedogenloze pen schrijft elke dag over televisie en wat haar daarbij is opgevallen. De Jong bezit daarbij de vaardigheid om de scherpste stukjes te schrijven waarbij de tv vaak slechts een aanleiding is om een breder maatschappelijk issue aan te kaarten. Er is wel eens gezegd dat De Jong als geen ander op deze manier de onderbuik van Nederland weet te verwoorden.

Ook de radio en televisie heeft deze ‘meningenfabriek’ inmiddels ontdekt. Ze schuift regelmatig aan in opiniërende programma’s als Jinek, OP1 en Vandaag Inside, en was ook vaste gast bij De wereld draait door. Haar scherpe pen maakt haar ondertussen zeer gevreesd: met een scherp stukje kan ze carrières in de televisiewereld maken en breken. Als winnaar van De Slimste Mens valt overigens ook intellectueel gezien niet met haar te spotten.

4. Petri Hofsté – Beroepscommissaris zonder gelijke

Het blad Management Scope maakt elk jaar een lijst van de honderd machtigste commissarissen van Nederland. Tijdens de 25e editie, die van 2020, voltrok zich een unicum: voor het eerst stond er een vrouw op de eerste plek. Maar dat was dan ook niet zomaar een vrouw. Petri Hofsté (1961) is namelijk toezichthouder bij grote merken als Achmea, Fugro en Rabobank.

Met haar achtergrond als accountant is ze in deze toezichtsraden vaak betrokken bij (en voorzitter van) de belangrijke auditcommissie. Haar macht reikt zo ver, dat ze haar titel van machtigste commissaris inmiddels tot tweemaal toe wist te prolongeren. Hofsté probeert bovendien vanuit haar, zelf verdiende, bevoorrechte positie het gebrek aan vrouwen aan de top aan te kaarten. De voorzichtig positieve (en ook wettelijke) ontwikkelingen op dit gebied zijn voor haar geen reden om tevreden achterover te leunen, maar nog eens extra op dit soort zaken te hameren.

5. Beatrice de Graaf – Toonbeeld van kennis en eruditie

We zullen het maar eerlijk toegeven: ook bij ons op de redactie was De Wereld Draait Door in de laatste jaren van haar bestaan niet zelden een ergernis. Veel van dezelfde (mannelijke) koppen… Een optreden van Beatrice de Graaf (1976) was dan altijd weer een verademing. Deze terrorisme-expert spreekt als hoogleraar scherp en feitelijk, zonder zich te bezeren aan al te populair taalgebruik. Alles aan haar straalt autoriteit uit, en op kalme wijze legt zij bijvoorbeeld altijd goed de situatie in het Midden-Oosten uit.

De Graaf studeerde geschiedenis en Duits, en heeft vanuit haar Christelijke achtergrond ook vaak aandacht voor religieuze en maatschappelijke thema’s. Vanuit deze brede inzetbaarheid raakte zij in de loop van de jaren meer en meer betrokken bij terroristische onderwerpen. In 2012 werd ze hoogleraar Conflict en Veiligheid in Historisch Perspectief. Haar positie in diverse adviesraden maken haar verder een belangrijke stem als het om wetenschap, internationale relaties en terrorisme gaat. Graag meer en vaker van dit soort erudiete vrouwen prominent op tv.

6. Linda de Mol – Tegelijk miljonair en girl next door

Het zijn zware tijden voor Linda de Mol; het Voice-schandaal straalt ook op haar af en privé heeft ze het op dit moment niet makkelijk. Toch is het onmogelijk deze top 10 samen te stellen zonder aandacht te hebben voor de meest succesvolle tv-presentatrice van de afgelopen decennia. We kunnen hele kolommen vullen met haar grote hits, van Love Letters tot Gooische Vrouwen en van Miljoenenjacht tot Oh, wat een Jaar!

Maar Linda de Mol is meer dan alleen maar die succesvolle presentatrice en actrice. Met haar naturelle uitstraling is zij altijd zo ‘gewoon’ gebleven, waardoor haar mening er voor de Nederlandse goegemeente werkelijk toe deed. Dat zij ondertussen multimiljonair werd, en prominent onderdeel van het grote Mol-imperium van broer John, doet daar niet aan af. Haar ontwapenende uitstraling, bijvoorbeeld in haar eigen blad LINDA en Linda’s Zomerweken, maken haar tot het favoriete buurmeisje van ons allemaal. Niet bang is ze daarbij om haar twijfels en onvolkomenheden te tonen.

7. Simone Levie – Groeiende invloed

Onderneemster Simone Levie (1981) is een groeiende naam als het op machtige vrouwen aankomt. Deze bezige bij heeft meerdere succesvolle bedrijven opgericht, en daarnaast concepten bedacht en doorontwikkeld. Denk alleen maar eens aan de Transformatieschool, Golden Circle, de Dreamleader Academy of de MPOP Business School. Haar boeken als Start before you’re ready vliegen bovendien als zoete broodjes over de toonbank. De positive can do mentaliteit maakt van Levie één van de meest veelbelovende Nederlandse vrouwelijke ondernemers.

Levie wil haar levensmissie en passie bovendien graag met anderen delen, om zo naar eigen zeggen de wereld een beetje beter te maken. Ze geeft dan ook vaak lezingen door het hele land, en combineert kennis en eruditie met leiderschap en ondernemersgeest. Dat ze inmiddels een miljoenenbedrijf bezit, is voor de immer actieve Levie niet genoeg: deze geboren onderneemster is al lang weer bezig met meerdere BV’s op te zetten en in andere bedrijven te investeren. Levie staat nooit stil, en haar invloed en macht zal de komende decennia naar verwachting alleen maar groeien.

8. Mariëtte Hamer – Koningin van de polder

Er zijn vrouwen die onder de oppervlakte meer invloed hebben dan je zo op het eerste gezicht zou denken. Mariëtte Hamer (1958) is hier een goed voorbeeld van. Als fractievoorzitter van de Partij van de Arbeid haalde ze niet altijd de headlines, maar in haar periode was de partij wel degelijk in meerdere kabinetten actief.

Toch werd Hamer pas echt machtig ná haar politieke carrière. In 2014 werd zij namelijk voorgedragen als voorzitter van de Sociaal-Economische Raad. Vanuit deze belangrijke functie, die haar de bijnaam koningin van de polder heeft opgeleverd, adviseert zij kabinet en parlement over allerlei gewichtige sociaal-economische zaken. Het dan ook niet verwonderlijk dat juist de minzame Hamer, van huis uit lerares, in 2021 gevraagd werd als informateur voor het kabinet Rutte IV. Hoewel de onderhandelingen al snel vastliepen, viel dit Hamer amper te verwijten. Het zal volgens ons dan ook niet de laatste keer zijn geweest dat de koningin naar voren zal zijn getreden.

9. Shula Rijxman – Baas van de NPO

Shula Rijxman (1959) bleek al jong een ondernemende geest te bezitten, en kwam terecht in de mediawereld. In de jaren ‘90 werd zij de eigenaar van communicatiebureau Martsell, dat een aantal jaar later werd overgenomen door IDTV, waar Rijxman vervolgens belangrijke functies kreeg. Dit tot zij in 2012 de overstap maakte naar de NPO, de vereniging waar ze in 2016 de eerste vrouwelijke voorzitter van werd.

Tot zover de feiten. Maar wie is Rijxman? Deze bevlogen vrouw heeft in haar functie als NPO-voorzitter een rechte koers gevaren in tijden van grote politieke en publieke onrust. Altijd is ze voor haar organisatie blijven staan, ook als deze vanuit Den Haag geconfronteerd werd met grote bezuinigingsrondes. Eigenhandig wist ze vele miljoenen voor de NPO te behouden om ook in de toekomst een sterke publieke omroep te verzekeren.

Na een aantal jaar in het oog van de storm te hebben doorgebracht, heeft Rijxman vanaf 2022 haar voorzittershamer afgestaan. Stil zit zij zeker niet: voor de publieke omroep is zij tegenwoordig aan de slag als executive producer van een project over diversiteit en discriminatie, thema’s waar Rijxman al jarenlang de aandacht voor vraagt. Ook is zij actief in bestuursfuncties bij bijvoorbeeld de STER en de Nationale Opera. Een echte opiniemaker, deze ridder in de orde van Oranje Nassau.

10. Máxima – Redder van het Koningshuis

Toen Máxima Zorreguieta (1971) ter wereld kwam in Buenos Aires, zal haar niet een positie als Koningin der Nederlanden zijn toebedacht. Toch heeft zij precies deze functie sinds 2013, op de dag dat haar man Willem Alexander koning Willem IV werd.

Dat Máxima daarbij niet slechts een ceremoniële positie wenste, was toen al lang duidelijk. Een overzicht van al haar functies geven is echter vrijwel ondoenlijk. Ze is actief in de G20 en het WEF en vraagt continu aandacht voor zaken als schuldenlast, vrouwenrechten, muziek in de klas en nog veel meer. Maar bovenal is Máxima de redding geweest voor het koningshuis: met haar ontwapenende en soms ondeugende lach, eruditie en warmte heeft zij de Argentijnse tango naar het zo vaak wat kille koningshuis gebracht. Niet voor niets is zij jaar in jaar uit het meest populaire lid van het koningshuis. Als zij spreekt, luistert niet alleen de koning, maar het ganse land.